Checklist symptomen van een (bijna) borstontsteking, ook wel mastitis genoemd.

Borstontsteking, ook bekend als mastitis, kan ontstaan tijdens de borstvoedingsperiode. In dit artikel leer je over de symptomen en behandeling

Een pijnlijk hoofdstuk, waar gelukkig niet iedereen mee te maken krijgt. Dit komt het vaakst voor in de eerste drie weken na de bevalling. Het kan plotseling ontstaan en flink wat pijn en ongemak veroorzaken.

Om je te helpen de juiste dingen te doen om snel van de borstontsteking af te komen, maakt ik de e-learning Mastitis. Deze is maar €19,- en vele malen goedkoper dan een spoedconsult.

Borstontsteking is een ontsteking van het borstweefsel, vaak veroorzaakt door verstopte melkkanalen of een infectie. Het wordt meestal mastitis genoemd in de medische wereld en komt vooral voor bij vrouwen die borstvoeding geven. Maar ook vrouwen die geen borstvoeding geven, kunnen het krijgen, al is dat zeldzamer.

In het kraambed hebben veel vrouwen stuwing in de fase dat hun melk van colostrum overgaat naar rijpe melk. Onder invloed van het hormoon insuline wordt vocht dat je vasthoudt in de laatste fase van de zwangerschap naar de borst gestuurd om te helpen bij het maken van melk. Dit is geen mastitis. Het helpt hier om frequent te voeden en eventueel door middel van kolven met de hand (dus met duwkracht, niet met zuigkracht) de tepelhof elastisch te houden.

Kun jij al kolven met de hand? Het is een hele nuttige vaardigheid om je stuwing weg te kolven, je baby en jij later hebben er ook voordeel van. Leer nu kolven met de hand!

Later tijdens je borstvoedingsperiode (ook wel de lactatie genoemd) ervaar je stuwing als een dof, zwaar en vol gevoel. Als je dan voedt of kolft overkomt je op een gegeven moment een opgelucht gevoel en je borsten zijn soepel.

Soms is de borst wat voller en worden ook de melkkanaaltjes als opslagruimte gebruikt voor melk. Dan kun je in plaats van piepschuimbolletjes of kleine trosjes aalbessen (zo voelt normaal actief klierweefsel) wortelstronken voelen in de borst. Dat is een plek die gevoeliger is voor het ontstaan van een borstontsteking.

Maar het is nog niet ‘mis’.

De symptomen van borstontsteking bij borstvoeding kunnen plotseling opkomen. De eerste tekenen zijn:

• Een stuk van de huid van je borst is warm en rood en vlekkerig, onder die rode plek zit een pijnlijke plek die stevig en beurs aanvoelt.
• Soms is het vervelend als je je arm optilt en als je vooroverbuigt, waardoor er druk op die beurse plek komt.
• Als je je ook ziek gaat voelen: hangerig, gaar, verhoging (of koorts boven de 38 graden) , spierpijn, gammel, dan ben je in de volgende fase van de ontstekingsreactie aangekomen.

Weet je niet zeker hoe je een borstontsteking herkent?
Let dan goed op deze signalen, vooral als ze niet verminderen na het voeden.

• Je borst voelt steeds hard
• Het is ongemakkelijk en pijnlijk als je je arm optilt of als je vooroverbuigt
• Druk op de harde plek is heel pijnlijk

Hoe behandel je een beginnende borstontsteking?

Als er één onderwerp is dat met borstvoeding te maken heeft waar de meest tegenstrijdige informatie over te vinden is op internet dan is dat wel over een borstontsteking (mastitis).

In 2022 is het protocol voor de behandeling van mastitis compleet vernieuwd. Vóór zomer 2022 draaide alles om het bevorderen van de doorstroom met behulp van warmte en massage.

In het nieuwe protocol gaat het juist om het ondersteunen van het zelfregulerende vermogen van de borst en het verminderen van de zwelling die de doorstroom van melk moeilijker maken. Op basis van deze inzichten maakte ik de e-learning Mastitis.

Als je advies vraagt bij een hulpverlener, check dan ook of hij of zij de juiste adviezen geeft op basis van het nieuwste protocol.

Behandeling van borstontsteking zonder antibiotica is vaak mogelijk, vooral in een vroeg stadium. Je leert in de cursus welke maatregelen je kunt nemen om de doorstroom te bevorderen en de pijn te managen

Bij ernstige klachten of als de symptomen niet verbeteren, kan het nodig zijn om naar de dokter of huisarts te gaan.

Als je symptomen na 24-48 uur niet verbeteren of je koorts toeneemt, is medische hulp noodzakelijk. Antibiotica kan in sommige gevallen nodig zijn om de infectie te behandelen.

Mastitis kan, als het niet goed wordt behandeld, leiden tot complicaties zoals een abces. Dit is een met pus gevulde zwelling die mogelijk chirurgisch moet worden behandeld. Gelukkig is dit zeldzaam als je de juiste stappen neemt.

Ja, je kunt borstvoeding blijven geven, terwijl je mastitis hebt. Ook als je medicatie gebruikt, kun je je baby nog steeds borstvoeding blijven geven. Het blijven geven van borstvoeding draagt eraan bij dat je melkproductie weer terug op peil komt nadat je hersteld bent van de borstontsteking

Het lukt niet altijd om borstontsteking te voorkomen, soms heb je ook gewoon pech. Er zijn wel een aantal tips die je kunt doen om borstontsteking te voorkomen.

• Zorg voor een goede aanlegtechniek van je baby.
• Voorkom verstopping door regelmatig te voeden of te kolven.
• De traditionele wijsheid is “Wissel voedingshoudingen af om alle melkkanalen te legen”. Hiervoor is geen duidelijk wetenschappelijk bewijs van de werkzaamheid, maar er is ook geen bewijs dat het niet werkt.
• Draag geen strakke beha’s of kleding die druk uitoefent op je borst.
• Kolven met een kolfmachine leidt tot een licht verhoogd risico dat het borst-microbioom kwetsbaar wordt voor het ontwikkelen van een mastitis. Dus kolf slechts indien nodig.

Zeker in de beginfase van een borstontsteking zijn er ook natuurlijke middelen die je kunt proberen om mastitis te verlichten. Denk bijvoorbeeld aan:

• Voldoende drinken om het vocht af te voeren
• Je lichaam rust geven, om de ontsteking te kunnen bestrijden

Als je graag borstvoeding wil geven, dan is het goed om je in te lezen tijdens je zwangerschap. Dan weet je wat je kunt verwachten, leer bijvoorbeeld de symptomen van borstontsteking kennen.

Let op: Gelukkig krijgt niet iedereen te maken met borstontsteking. Maar àls je het krijgt is het echt naar. Met de e-learning herken je het sneller na de geboorte en kun je gelijk de juiste dingen doen.

Door de e-learning mastitis alvast vooraf in huis te halen en je erin te verdiepen, hoef je niet meer in alle pijn en narigheid uit te vinden wat je het best kan doen en kun je snel en gericht aan je herstel werken.

• Volg de cursus borstontsteking (mastitis) als je snel wilt leren om de juiste dingen te doen om van de borstontsteking af te komen.
• Heb je (nog) geen borstontsteking? Koop de cursus nu alvast, dan weet je waar je op moet letten bij een beginnende borstontsteking.
• De mastitis cursus is maar €19,- , en meteen beschikbaar. Dat is vele malen gunstiger dan een (spoed)consult!!